Tháo lắp ống đồng máy lạnh: Cẩm nang kỹ thuật 08 bước

Nắm vững tháo lắp ống đồng máy lạnh qua 08 bước chuẩn kỹ thuật giúp bảo đảm hệ thống lạnh hoạt động ổn định, hiệu suất tối ưu và không rò rỉ gas. Quá trình từ tháo rắc co cũ, loe ống đến siết lực tại vị trí mới đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối để tránh làm hỏng máy nén hoặc giảm hiệu suất làm lạnh. Hướng dẫn chi tiết này, được tổng hợp từ kinh nghiệm thực tiễn của đội ngũ chuyên gia Điện lạnh Limosa, sẽ giúp bạn giám sát lắp đặt và bảo trì an toàn, bền bỉ, tiết kiệm điện năng cho thiết bị.

1. Chuẩn bị Toàn diện và Nguyên lý Cơ bản của Kết nối Ống đồng

Trước khi tiến hành bất kỳ thao tác nào liên quan đến tháo lắp ống đồng máy lạnh, việc hiểu rõ nguyên lý hoạt động của kết nối rắc co là chìa khóa để đảm bảo độ kín.

Hiểu về nguyên lý kín gas và chuẩn bị đầy đủ dụng cụ sẽ đảm bảo thao tác diễn ra chuyên nghiệp và hiệu quả.

1.1. Dụng cụ Thiết yếu cho Thao tác Loe và Siết Rắc co

Tháo lắp ống đồng máy lạnh đòi hỏi các dụng cụ chuyên dụng để tạo ra mối nối kín khí.

• Bộ Thu hồi Gas (Lục giác & Đồng hồ): Bắt buộc phải thực hiện trước khi tháo ống đồng (đã đề cập ở các bài trước).
• Bộ Loe ống (Flaring Tool Kit): Dụng cụ quan trọng nhất để tạo ra miệng loe hình chuông chính xác, đảm bảo độ kín khi siết rắc co.
• Dao cắt ống (Tube Cutter): Dùng để cắt ống đồng vuông góc và loại bỏ mạt kim loại sinh ra.
• Dũa kim loại hoặc Mũi khoan vát: Dùng để loại bỏ gờ (bavia) bên trong miệng ống sau khi cắt.
• Cờ lê lực (Torque Wrench): Dụng cụ chuyên nghiệp để siết đai ốc rắc co với lực chính xác, tránh nứt hoặc trượt ren.
• Mỏ lết: Dùng để giữ van và siết đai ốc rắc co.

1.2. Nguyên lý Kết nối Rắc co và Vấn đề Kín Gas

Nguyên tắc cốt lõi của tháo lắp ống đồng máy lạnh là tạo ra sự kín khít cơ học, không phải bằng keo dán.

• Mối nối Kín Cơ học: Kết nối rắc co hoạt động dựa trên việc ép chặt miệng loe hình chuông của ống đồng vào bề mặt hình nón của van dịch vụ trên dàn nóng/dàn lạnh. Áp suất nén và bề mặt kim loại mịn sẽ tạo ra một lớp đệm kín khí.
• Tầm quan trọng của Lực siết: Nếu siết quá nhẹ, gas sẽ rò rỉ. Nếu siết quá mạnh (quá lực), miệng loe sẽ bị nứt, đai ốc bị trờn hoặc làm cong van, dẫn đến rò rỉ gas vĩnh viễn và phá hỏng quy trình tháo lắp ống đồng máy lạnh.
• Lưu ý Tháo lắp: Khi tháo rắc co, luôn dùng mỏ lết giữ cố định van dịch vụ để tránh làm xoắn van hoặc làm hỏng mối hàn tại cục nóng.

2. Tháo ống đồng: Quy trình Tháo rắc co và Xử lý Ống cũ

Quá trình tháo ống đồng là bước đầu tiên và cần sự nhẹ nhàng, đặc biệt sau khi đã thu hồi gas.

Việc tháo rắc co phải đi kèm với việc bảo vệ đầu ống để chống nhiễm bẩn.

2.1. Bước 1: Tháo Rắc co Ống đồng Cũ

Sau khi gas đã được khóa an toàn, tiến hành tháo các đai ốc rắc co.

• Dụng cụ và Thao tác: Dùng một mỏ lết (hoặc cờ lê) giữ cố định van dịch vụ (phần thân van) và dùng mỏ lết thứ hai để nới lỏng đai ốc rắc co.
• Nguyên tắc: Luôn giữ cố định van để lực siết chỉ tác động lên đai ốc, tránh làm xoắn van và hỏng mối hàn.
• Kiểm tra Sơ bộ: Sau khi tháo, kiểm tra miệng loe ống đồng cũ. Nếu thấy miệng loe bị nứt hoặc biến dạng, đó là dấu hiệu của việc siết lực quá mạnh ở lần lắp đặt trước.

2.2. Bước 2: Xử lý và Bảo vệ Đầu Ống đồng Cũ

Ống đồng sau khi tháo phải được bảo vệ ngay lập tức để chống nhiễm ẩm.

• Cắt bỏ Miệng loe Cũ: Dùng dao cắt ống cắt bỏ phần miệng loe cũ (khoảng 1 cm).
• Bịt kín: Dùng băng keo điện hoặc nắp nhựa chuyên dụng để bịt kín 100% đầu ống đồng. Việc này cực kỳ quan trọng để ngăn không khí, bụi bẩn và đặc biệt là hơi ẩm lọt vào bên trong ống, gây nhiễm bẩn dầu máy nén.

3. Lắp ống đồng: Kỹ thuật Cắt, Loe và Loại bỏ Gờ (Bavia)

Loe ống là kỹ thuật then chốt, quyết định chất lượng của toàn bộ quá trình tháo lắp ống đồng máy lạnh.

Miệng loe hoàn hảo là yếu tố đảm bảo hệ thống kín gas và hoạt động bền bỉ.

3.1. Bước 3: Cắt Ống đồng theo Chiều dài Chính xác

Ống đồng phải được cắt bằng dụng cụ chuyên dụng và đúng chiều dài cần thiết.

• Đo đạc: Đo chính xác chiều dài ống đồng cần thiết cho vị trí lắp đặt mới. Cần để lại độ dư nhất định (10-20 cm) để dễ dàng loe ống và căn chỉnh vị trí.
• Cắt bằng Dao cắt Ống: Đặt dao cắt ống vuông góc với ống, siết nhẹ và xoay đều. Siết từ từ và lặp lại vòng quay cho đến khi ống đồng được cắt đứt hoàn toàn. Không dùng cưa hoặc kìm cắt vì sẽ làm biến dạng và tạo ra mạt kim loại.

3.2. Bước 4: Loại bỏ Gờ (Bavia) bên trong Ống

Mạt kim loại bên trong ống là nguyên nhân gây tắc nghẽn và hư hại máy nén.

• Thao tác: Dùng dũa hoặc mũi khoan vát (Reamer) loại bỏ các gờ kim loại sinh ra bên trong miệng ống sau khi cắt.
• Nguyên tắc: Luôn giữ miệng ống hướng xuống dưới trong quá trình này. Điều này giúp các mạt kim loại rơi ra ngoài, tránh lọt vào bên trong ống gây nhiễm bẩn hệ thống.

3.3. Bước 5: Kỹ thuật Loe ống (Flaring) Hoàn hảo

Loe ống là quá trình tạo ra miệng loe hình chuông để khớp với van dịch vụ.

• Gắn Đai ốc Rắc co: BẮT BUỘC luồn đai ốc rắc co vào ống đồng trước khi loe ống. Nếu quên, bạn sẽ phải cắt và loe lại từ đầu.
• Sử dụng Bộ Loe: Đặt ống đồng vào bộ loe, đảm bảo phần nhô ra khỏi dụng cụ loe có độ dài chuẩn (thường là 1-2 mm) theo thông số kỹ thuật của nhà sản xuất.
• Loe Ống: Siết từ từ để tạo miệng loe hình chuông mịn, đồng đều, không nứt. Miệng loe phải có kích thước chuẩn để ôm khít bề mặt hình nón của van.

4. Lắp đặt và Siết lực: Đảm bảo Độ kín Tuyệt đối

Sau khi đã có miệng loe hoàn hảo, việc lắp đặt và siết lực chính xác sẽ quyết định chất lượng cuối cùng của tháo lắp ống đồng máy lạnh.

Lực siết phải đạt chuẩn để tạo mối nối kín khí 100%.

4.1. Bước 6: Siết Ống đồng bằng Tay và Căn chỉnh

Trước khi dùng dụng cụ, cần siết nhẹ bằng tay để đảm bảo ren khớp nhau.

• Bôi Dầu Lạnh (Tùy chọn): Một số kỹ thuật viên chuyên nghiệp bôi một lớp dầu máy lạnh mỏng lên bề mặt miệng loe và ren đai ốc. Điều này giúp giảm ma sát khi siết, tránh nứt loe và giúp đạt độ kín cao hơn.
• Siết bằng Tay: Nhẹ nhàng siết đai ốc rắc co vào van dịch vụ bằng tay cho đến khi cảm thấy chặt. Điều này đảm bảo ren khớp chính xác, tránh hiện tượng trượt ren.

4.2. Bước 7: Siết Lực Chính xác bằng Cờ lê Lực (Torque Wrench)

Sử dụng cờ lê lực là tiêu chuẩn lắp đặt quốc tế và là yếu tố làm nên sự khác biệt.

• Xác định Lực siết Chuẩn: Lực siết chuẩn khác nhau tùy theo kích thước ống đồng
• Thao tác: Dùng mỏ lết giữ van dịch vụ cố định. Dùng cờ lê lực siết đai ốc rắc co đến khi cờ lê phát ra tiếng tách (báo hiệu đã đạt lực siết chuẩn). Đây là bước quan trọng nhất của tháo lắp ống đồng máy lạnh để đảm bảo không rò rỉ gas.

5. Quy trình Kiểm tra và Hút chân không Bắt buộc

Sau khi tháo lắp ống đồng máy lạnh hoàn tất, hệ thống không thể hoạt động ngay mà cần phải trải qua hai bước kiểm tra quan trọng.

Kiểm tra rò rỉ và hút chân không là bắt buộc để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu suất cao.

5.1. Bước 8: Kiểm tra Rò rỉ Gas tại Mối nối

Kiểm tra rò rỉ là cần thiết, ngay cả khi đã dùng cờ lê lực.

• Sử dụng Nước Xà phòng: Sau khi đã xả gas (mở van sau khi lắp đặt), dùng dung dịch nước xà phòng (hoặc bọt biển) bôi lên tất cả các mối nối rắc co.
• Quan sát: Nếu có bọt khí nổi lên, chứng tỏ mối nối đang bị rò rỉ gas. Cần siết bổ sung một chút lực hoặc tháo ra loe lại ống đồng.

5.2. Hút chân không (Vacuuming) Tuyệt đối

Đây là bước kỹ thuật không thể thiếu, loại bỏ không khí và hơi ẩm khỏi ống đồng.

• Mục đích: Hút chân không là quá trình sử dụng bơm chân không để loại bỏ 100% không khí và hơi ẩm bên trong ống đồng. Độ ẩm là nguyên nhân gây tắc ẩm và ăn mòn, làm giảm tuổi thọ máy nén.
• Tiêu chuẩn: Hệ thống phải được hút chân không đạt mức áp suất thấp hơn 500 Micron và giữ được chân không trong 15-20 phút. Chỉ khi đạt tiêu chuẩn này, hệ thống mới được coi là sạch và sẵn sàng để mở gas. Điện lạnh Limosa luôn tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn này trong quy trình tháo lắp ống đồng máy lạnh.

6. Những câu hỏi thường gặp về Tháo lắp Ống đồng

Phần này sẽ giải đáp các thắc mắc thường gặp, củng cố kiến thức cho người dùng.

Tại sao phải loe ống đồng lại sau khi tháo ra?

Miệng loe cũ thường bị biến dạng và mòn khi tháo rắc co. Nếu sử dụng lại miệng loe cũ, rất khó đạt được độ kín 100% khi siết lực, dẫn đến rò rỉ gas. Việc cắt bỏ và loe lại là bắt buộc trong quy trình tháo lắp ống đồng máy lạnh chuyên nghiệp.

Nếu tôi không có cờ lê lực thì có thể siết bằng mỏ lết được không?

Có thể siết bằng mỏ lết, nhưng rủi ro rất cao. Siết quá nhẹ sẽ rò rỉ gas. Siết quá mạnh sẽ làm nứt ống, hỏng ren, gây rò rỉ vĩnh viễn. Kỹ thuật viên chuyên nghiệp luôn sử dụng cờ lê lực để đảm bảo độ chính xác theo tiêu chuẩn của hãng.

Ống đồng bị móp méo có thể sử dụng lại được không?

Nếu ống đồng bị móp méo nhẹ ở đoạn giữa có thể tạm chấp nhận. Tuy nhiên, nếu ống đồng bị gấp khúc thì phải thay thế. Các điểm gấp khúc này làm cản trở lưu lượng gas, giảm hiệu suất làm lạnh và tăng nguy cơ tắc nghẽn.

Thời gian hút chân không tối thiểu là bao lâu?

Thời gian hút chân không tối thiểu thường là 15 phút đối với ống đồng ngắn (<5 m) sau khi áp suất đã đạt dưới 500 Micron. Đối với ống dài hơn, thời gian có thể kéo dài hơn để đảm bảo toàn bộ hơi ẩm đã được loại bỏ.

Tháo lắp ống đồng máy lạnh có cần thay băng quấn không?

Tuyệt đối cần. Băng quấn (Simili) cũ thường bị mục nát, mất khả năng bảo vệ ống đồng và lớp bảo ôn khỏi tia UV và thời tiết. Khi tháo lắp ống đồng máy lạnh và lắp đặt lại, phải thay thế băng quấn mới hoàn toàn.

Nắm vững tháo lắp ống đồng máy lạnh là yếu tố then chốt để đảm bảo hệ thống lạnh kín khí, vận hành hiệu quả và bền bỉ. Quy trình từ cắt ống, loe ống đến siết lực và hút chân không đòi hỏi kỹ thuật chính xác, dụng cụ chuyên dụng và kinh nghiệm cao. Bất kỳ sai sót nào cũng có thể gây rò rỉ gas, giảm tuổi thọ máy nén và tốn điện năng. Hãy tin tưởng vào đội ngũ chuyên gia Điện lạnh Limosa để thực hiện tháo lắp ống đồng máy lạnh chuẩn kỹ thuật. Gọi ngay HOTLINE 0342 273 135 để được hỗ trợ và bảo vệ thiết bị tối ưu!