Cách nạp ga R410A cho máy lạnh: Quy trình 07 bước chuẩn

Gas lạnh R410A được sử dụng rộng rãi trong các dòng máy lạnh Inverter nhờ khả năng làm lạnh mạnh, tiết kiệm điện và thân thiện hơn với môi trường. Tuy nhiên, do đây là hỗn hợp khí AZEOTROPIC, quy trình nạp gas bắt buộc phải thực hiện đúng chuẩn: xả toàn bộ gas cũ, hút chân không và nạp lại hoàn toàn bằng cân điện tử, thay vì nạp bổ sung. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ cách nạp ga R410A cho máy lạnh theo đúng kỹ thuật chuẩn quốc tế của Điện lạnh Limosa, bao gồm kiểm tra rò rỉ, chuẩn bị thiết bị và thực hiện nạp gas lỏng đúng trọng lượng để đảm bảo máy hoạt động tối ưu.

1. Hiểu rõ về Gas R410A và Sự khác biệt trong Kỹ thuật Nạp gas

Trước khi tìm hiểu cách nạp ga R410A cho máy lạnh, bạn cần nắm rõ đặc tính hóa học và vật lý của loại gas này, vì nó quyết định toàn bộ quy trình kỹ thuật.

Sự khác biệt của R410A so với R22 là nguyên nhân khiến việc nạp gas phải tuân thủ quy tắc nghiêm ngặt.

1.1. Đặc tính kỹ thuật của Gas R410A

R410A là một môi chất lạnh thuộc nhóm HFC (Hydrofluorocarbon), được cấu tạo từ hỗn hợp hai chất R32 và R125 theo tỷ lệ 50%/50%.

• Áp suất cao hơn: Áp suất làm việc của R410A cao hơn gas R22 khoảng 1.6 lần (khoảng 230 – 250 PSI). Điều này đòi hỏi ống đồng phải dày hơn và các thiết bị đo, dây nạp gas phải chịu được áp suất cao.
• Tính chất AZEOTROPIC: Đây là đặc tính quan trọng nhất. R410A là hỗn hợp có nhiệt độ bay hơi và ngưng tụ gần giống nhau, nhưng nếu bị rò rỉ, các thành phần gas sẽ thoát ra với tốc độ khác nhau, làm thay đổi tỷ lệ 50/50 ban đầu. Điều này làm giảm đáng kể hiệu suất làm lạnh.
• Sử dụng Dầu POE (Polyol Ester): R410A phải sử dụng dầu máy nén tổng hợp POE. Dầu này có đặc tính hấp thụ độ ẩm rất mạnh, nếu hệ thống không được hút chân không triệt để sẽ dễ làm hỏng dầu máy và máy nén.

1.2. Lý do Bắt buộc phải Nạp Gas R410A theo Trọng lượng (Nạp gas lỏng)

Quy tắc nạp gas R410A khác biệt hoàn toàn với R22, quyết định đến toàn bộ cách nạp ga R410A cho máy lạnh.

• Không được nạp bổ sung: Do tính chất hỗn hợp, nếu máy lạnh bị thiếu gas, nạp bổ sung sẽ làm sai lệch tỷ lệ R32/R125, dẫn đến máy lạnh hoạt động kém hiệu quả, máy nén quá nóng và có thể bị hỏng.
• Nạp gas lỏng và theo Trọng lượng: R410A phải được nạp ở trạng thái lỏng (quay ngược bình gas) để đảm bảo hai thành phần R32 và R125 được nạp vào máy lạnh với đúng tỷ lệ ban đầu. Lượng gas nạp vào phải được đo chính xác bằng cân điện tử theo thông số KG ghi trên tem dàn nóng, không chỉ dựa vào áp suất đồng hồ.

2. Chuẩn bị Dụng cụ và 03 Quy tắc An toàn khi Nạp ga R410A

Việc chuẩn bị đầy đủ dụng cụ chuyên dụng và tuân thủ các quy tắc an toàn là nền tảng để thực hiện cách nạp ga R410A cho máy lạnh thành công.

Thiếu dụng cụ chuyên dụng không chỉ làm sai quy trình mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

2.1. Dụng cụ chuyên dụng Bắt buộc

Do áp suất cao và quy tắc nạp gas lỏng/theo trọng lượng, các dụng cụ sau là không thể thiếu khi nạp gas R410A.

• Đồng hồ áp suất chuyên dụng (Manifold Gauge): Phải là loại chịu được áp suất cao, có thang đo lên đến 800 PSI. Các loại đồng hồ cũ cho gas R22 không đáp ứng được yêu cầu này.
• Cân điện tử: Bắt buộc phải có để đo chính xác trọng lượng gas nạp vào (đơn vị gram/kilogram) theo thông số của nhà sản xuất.
• Máy hút chân không (Vacuum Pump): Phải là máy hút chân không hai cấp, đạt độ chân không tối thiểu là 500 microns để loại bỏ triệt để không khí và hơi ẩm khỏi dầu POE.
• Dây nạp gas (Hose): Phải là loại dây có chỉ số áp suất cao (thường là 800 PSI trở lên) để đảm bảo an toàn.

2.2. $03$ Quy tắc An toàn và Kỹ thuật

Tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc này sẽ giúp bạn bảo vệ thiết bị và bản thân trong quá trình nạp ga R410A.

• Ngắt nguồn điện: Tuyệt đối ngắt nguồn điện cấp cho máy lạnh trước khi tháo lắp rắc co hoặc van dịch vụ.
• Đeo bảo hộ: Gas R410A có khả năng gây bỏng lạnh khi tiếp xúc với da. Kỹ thuật viên phải đeo kính bảo hộ và găng tay chuyên dụng.
• Tránh rò rỉ khí thải: R410A là khí nhà kính có chỉ số GWP (Global Warming Potential) cao. Khi xả gas hoặc hút chân không, cần hạn chế tối đa việc xả khí gas trực tiếp ra môi trường.

3. 07 Bước Quy trình Cách nạp ga R410A cho máy lạnh Chuẩn Kỹ thuật

Quy trình cách nạp ga R410A cho máy lạnh không thể rút gọn và phải được thực hiện theo trình tự 07 bước nghiêm ngặt sau.

Thực hiện đúng 07 bước này là tiêu chí đánh giá dịch vụ chuyên nghiệp của Điện lạnh Limosa.

3.1. Bước 1: Chuẩn đoán Lỗi và Sửa chữa Rò rỉ (Quan trọng nhất)

Việc nạp gas chỉ là bước cuối cùng sau khi vấn đề rò rỉ đã được xử lý triệt để.

• Kiểm tra áp suất: Dùng đồng hồ đo áp suất để xác định máy lạnh bị thiếu gas.
• Tìm điểm rò rỉ: Sử dụng nước xà phòng, bình xịt dò gas, hoặc nạp áp suất khí Nitơ để tìm chính xác điểm rò rỉ (thường ở rắc co, mối hàn, hoặc dàn lạnh bị thủng).
• Sửa chữa: Hàn lại mối nối bị thủng, loe lại và siết chặt rắc co. Nếu không sửa chữa triệt để, gas nạp vào sẽ tiếp tục thất thoát.

3.2. Bước 2: Xả Gas cũ và Nạp áp suất Nitơ

Do không thể nạp bổ sung, toàn bộ gas cũ phải được loại bỏ khỏi hệ thống.

• Xả gas cũ: Xả hết gas cũ còn lại trong hệ thống ra môi trường an toàn (hoặc thu hồi gas nếu có thiết bị).
• Nạp áp suất Nitơ (Tùy chọn): Nạp khí Nitơ vào hệ thống và giữ 15-30 phút để kiểm tra lại một lần nữa xem điểm rò rỉ đã được khắc phục hoàn toàn hay chưa (áp suất không được giảm). Xả Nitơ ra sau khi kiểm tra.

3.3. Bước 3: Hút chân không Hệ thống

Đây là bước bắt buộc khi thực hiện cách nạp ga R410A cho máy lạnh và không thể bỏ qua do tính chất của dầu POE.

• Kết nối: Kết nối đồng hồ áp suất với máy hút chân không và cổng nạp gas (cổng dịch vụ) của dàn nóng.
• Hút chân không: Bật máy hút chân không và hút khoảng 30-45 phút. Quan sát đồng hồ chân không, áp suất phải đạt tối thiểu -30 inHg (hoặc dưới 500 microns).
• Giữ chân không: Khóa van đồng hồ và tắt máy hút. Giữ trạng thái chân không trong 15 phút. Nếu kim đồng hồ nhích lên, chứng tỏ hệ thống vẫn còn rò rỉ hoặc vẫn còn hơi ẩm/nước bên trong. Cần xử lý triệt để trước khi nạp gas.

3.4. Bước 4: Chuẩn bị Nạp gas lỏng

Tiến hành chuẩn bị bình gas và cân điện tử để nạp gas theo trọng lượng.

• Đặt bình gas lên Cân: Đặt bình gas R410A lên cân điện tử, ghi lại trọng lượng ban đầu (hoặc reset cân về 0).
• Kết nối và Xả khí dây: Kết nối dây nạp gas từ đồng hồ áp suất với bình gas. Lưu ý: Trước khi nạp, nới lỏng nhẹ mối nối dây nạp ở đồng hồ để xả một chút gas (Purging) nhằm đẩy không khí ra khỏi dây nạp.

3.5. Bước 5: Nạp Gas R410A theo Trọng lượng

Đây là bước cốt lõi của cách nạp ga R410A cho máy lạnh, đảm bảo nạp đúng lượng gas cần thiết.

• Nạp gas Lỏng: Bắt buộc phải lật ngược bình gas (nạp ở trạng thái lỏng) để đảm bảo tỷ lệ hỗn hợp gas không bị thay đổi.
• Nạp đúng Trọng lượng: Mở van bình gas, theo dõi cân điện tử và mở van nạp trên đồng hồ. Nạp gas từ từ cho đến khi trọng lượng gas đã nạp khớp với thông số (KG/Gram) ghi trên tem dàn nóng của máy lạnh.

3.6. Bước 6: Tháo đồng hồ và Kiểm tra áp suất

Sau khi nạp đủ trọng lượng gas, tiến hành khóa van và kiểm tra lại hệ thống.

• Khóa van: Khóa van bình gas R410A và van nạp trên đồng hồ. Tháo dây nạp gas ra khỏi bình gas.
• Chạy thử và Kiểm tra áp suất động: Bật máy lạnh chạy ở chế độ làm lạnh mạnh nhất. Sau 15-20 phút, kiểm tra áp suất đồng hồ. Áp suất tĩnh thường nằm trong khoảng 130 – 150 PSI khi máy nén hoạt động (tùy thuộc nhiệt độ môi trường).

3.7. Bước 7: Kiểm tra Hiệu suất và Nhiệt độ

Bước cuối cùng là xác nhận máy lạnh đã hoạt động ổn định và đạt hiệu suất tối đa.

• Kiểm tra độ lạnh: Dùng nhiệt kế đo nhiệt độ gió thổi ra tại dàn lạnh (thường phải đạt 10-15 độ C sau 30 phút hoạt động).
• Kiểm tra nhiệt độ đường về: Nhiệt độ ống đồng nhỏ (ống đi) phải mát lạnh và có thể đọng sương, nhưng không được đóng tuyết. Ống đồng lớn (ống về) cũng phải mát hơn môi trường.

4. Phân tích Chuyên sâu: Lỗi Kỹ thuật thường gặp khi Nạp Gas R410A

Việc không tuân thủ quy trình chuẩn khi cách nạp ga R410A cho máy lạnh thường dẫn đến các lỗi kỹ thuật nghiêm trọng.

Nắm được các lỗi này giúp người dùng đánh giá được chất lượng dịch vụ của kỹ thuật viên.

4.1. Lỗi không Hút chân không hoặc Hút không đạt

Đây là lỗi nghiêm trọng nhất, do nhiều thợ máy lạnh bỏ qua vì thiếu dụng cụ hoặc thiếu kiên nhẫn.

• Nhiễm ẩm và Ăn mòn: Nếu hệ thống không được hút chân không triệt để, hơi ẩm và không khí còn sót lại sẽ phản ứng với dầu POE, tạo ra axit, gây ăn mòn ống đồng và làm hỏng máy nén vĩnh viễn (được gọi là hiện tượng Burnout).
• Giảm hiệu suất: Không khí và hơi ẩm không ngưng tụ được sẽ chiếm chỗ gas, làm giảm khả năng trao đổi nhiệt và giảm hiệu suất làm lạnh đáng kể.

4.2. Lỗi Nạp gas bổ sung (Nạp gas Hơi)

Việc nạp bổ sung gas R410A là lỗi kỹ thuật căn bản đối với loại gas hỗn hợp. Chúng ta sẽ cần biết cách nạp ga R410A cho máy lạnh.

• Sai lệch Tỷ lệ: Khi gas rò rỉ, thành phần R32 hoặc R125 có thể thoát ra nhiều hơn, làm thay đổi tỷ lệ 50/50. Nạp bổ sung gas ở trạng thái hơi (không lật bình) cũng sẽ làm nạp sai tỷ lệ.
• Máy nén quá tải: Tỷ lệ sai lệch làm tăng nhiệt độ nén, khiến máy nén phải làm việc ở điều kiện khắc nghiệt, gây hỏng hóc và giảm tuổi thọ nhanh chóng.

4.3. Lỗi Nạp gas không theo Trọng lượng (Chỉ dựa vào Đồng hồ)

Chỉ dựa vào áp suất đồng hồ là không đủ và không chính xác khi nạp ga R410A cho máy lạnh.

• Sai sót lớn về Lượng: Áp suất tĩnh và áp suất động bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ môi trường, độ dài ống đồng và độ cao lắp đặt. Nạp theo áp suất sẽ dẫn đến thừa hoặc thiếu gas rất lớn.
• Chỉ Nạp theo trọng lượng mới chính xác: Nhà sản xuất đã tính toán chính xác lượng gas tối ưu (tính bằng Gram) cho từng model máy. Chỉ nạp gas theo trọng lượng mới đảm bảo máy lạnh hoạt động đúng thông số kỹ thuật.

5. Các yếu tố ảnh hưởng đến Lượng gas R410A cần Nạp

Lượng gas thực tế cần nạp không chỉ là con số ghi trên tem dàn nóng mà còn bị điều chỉnh bởi các yếu tố lắp đặt thực tế. Nên ta cần biết cách nạp ga R410A cho máy lạnh.

Hiểu rõ các yếu tố này giúp kỹ thuật viên Điện lạnh Limosa điều chỉnh lượng gas nạp vào một cách tối ưu.

5.1. Độ dài Ống đồng và Công thức Bổ sung Gas

Tem dàn nóng thường ghi lượng gas tiêu chuẩn cho chiều dài ống đồng cơ bản (thường là 5 mét hoặc 7.5 mét).

• Công thức Bổ sung: Nếu chiều dài ống đồng thực tế vượt quá mức tiêu chuẩn của nhà sản xuất, cần phải nạp gas bổ sung. Công thức phổ biến là thêm 20 Gram gas R410A cho mỗi 1 mét ống đồng vượt mức tiêu chuẩn.
• Ví dụ: Máy lạnh quy định 1.0 kg gas cho ống 5m. Nếu lắp ống 10m (vượt 5m), cần nạp thêm 5m x 20 gram/m = 100 gram. Tổng lượng gas nạp là 1.1 kg.

5.2. Ảnh hưởng của Nhiệt độ môi trường

Mặc dù nạp gas R410A chủ yếu theo trọng lượng, nhiệt độ môi trường vẫn có thể ảnh hưởng đến áp suất tĩnh và áp suất động, giúp kỹ thuật viên kiểm chứng.

• Nhiệt độ môi trường cao: Khi nhiệt độ môi trường ngoài trời cao (>35 độ C), áp suất trong hệ thống gas (Pressure-Temperature relationship) cũng sẽ tăng lên một chút.
• Kiểm tra cuối cùng: Kỹ thuật viên sẽ sử dụng bảng PT (Pressure-Temperature) của R410A để đối chiếu: Khi nạp đủ trọng lượng gas, áp suất tại cổng dịch vụ khi máy chạy phải tương ứng với nhiệt độ bay hơi của gas ở điều kiện vận hành chuẩn.

6. Những câu hỏi thường gặp về Cách nạp ga R410A cho máy lạnh

Phần này sẽ giải đáp các thắc mắc phổ biến nhất liên quan đến cách nạp ga R410A cho máy lạnh.

Gas R410A có nguy hiểm không?

R410A không độc hại và không dễ cháy. Tuy nhiên, do áp suất cao hơn R22, nếu hệ thống bị rò rỉ lớn, gas thoát ra nhanh có thể gây nổ nhỏ (tương tự như áp suất lớn) hoặc gây bỏng lạnh khi tiếp xúc với da. Đặc biệt, nó là khí nhà kính mạnh, cần hạn chế xả thải ra môi trường.

Có thể chuyển từ Gas R22 sang R410A không?

Không thể chuyển trực tiếp. Máy lạnh thiết kế cho R22 có linh kiện (máy nén, ống đồng, van tiết lưu) không chịu được áp suất cao của R410A. Việc chuyển đổi có thể gây hỏng máy nén và nổ hệ thống. Cần phải thay đổi toàn bộ máy lạnh.

Máy lạnh dùng Gas R410A có cần vệ sinh định kỳ không?

Có. Việc vệ sinh định kỳ giúp giảm tải cho máy nén và ngăn chặn bụi bẩn gây ăn mòn, thủng ống đồng, dẫn đến rò rỉ gas. Điện lạnh Limosa khuyên bạn nên vệ sinh máy lạnh Inverter 3-4 tháng/lần.

Tôi có nên tự nạp ga R410A cho máy lạnh tại nhà không?

Tuyệt đối không. Cách nạp ga R410A cho máy lạnh đòi hỏi phải có đồng hồ áp suất chuyên dụng, cân điện tử, máy hút chân không và kỹ năng hàn, sửa lỗi rò rỉ. Tự ý nạp gas không đúng trọng lượng và không hút chân không sẽ dẫn đến hỏng máy nén vĩnh viễn.

Làm sao để biết dịch vụ Điện lạnh Limosa nạp gas R410A đúng kỹ thuật?

Bạn có thể quan sát 03 tiêu chí: 1) Kỹ thuật viên có mang theo máy hút chân không và sử dụng không? 2) Kỹ thuật viên có sử dụng cân điện tử để đo trọng lượng gas nạp vào không? 3) Kỹ thuật viên có kiểm tra và xử lý rò rỉ gas trước khi nạp không? Nếu câu trả lời là CÓ, thì đó là dịch vụ chuẩn kỹ thuật của Điện lạnh Limosa.

Việc cách nạp ga r410a cho máy lạnh đòi hỏi kỹ thuật cao, đặc biệt là nạp gas lỏng đúng trọng lượng và hút chân không chuẩn. Gas R410A tuyệt đối không được nạp bổ sung vì dễ gây hỏng máy nén. Khi máy thiếu gas, bạn nên chọn dịch vụ chuyên nghiệp có thiết bị đạt chuẩn để đảm bảo an toàn. Điện lạnh Limosa HOTLINE 0342 273 135 cam kết thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, giúp máy lạnh vận hành ổn định, làm lạnh nhanh và tăng độ bền. Gọi ngay để được hỗ trợ và đặt lịch nạp gas đúng chuẩn!